ΠΡΟΤΥΠΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ
ΠΑΤΕΡΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ
Συνήθως ὅλοι οἱ ἄνθρωποι ἔχουµε µόνο ἱστορία. Μόνο ὁ Χριστός καί ἡ παναγία µητέρα Του ἔχουν προϊστορία. ∆ηλαδή, πρίν γεννηθοῦν γινότα ἀναφορά σ’ αὐτούς καί στό ἔργο πού θά ἐπιτελοῦσαν ὅταν θά ἔρχονταν στή ζωή αὐτή. Γι’ Αὐτούς µίλησαν οἱ Προφῆτες, ἀλλά καί στή ζωή τῶν Ἑβραίων, καί κυρίως στή λατρευτική τους ζωή, πολλά πράγµατα συµβόλιζαν τό Χριστό καί τήν Παρθένο Μαρία πού θά γινόταν Μητέρα Του.
Ἐπειδή ἐδῶ τό θέµα µας εἶναι ἡ Παρθένος, θά µᾶς ἀπασχολήσουν οἱ προτυπώσεις πού ἀναφέρονται σ’ Αὐτήν. Ὅπως φαίνεται ἀπό τά πράγµατα, ἡ Παναγία µας ἦταν περιεχόµενο ἀλλά καί κορυφή τῆς Παλαιᾶς ∆ιαθήκης.
Ἔτσι στό πρῶτο βιβλίο τῆς Γραφῆς, συναντοῦµε τόν πρῶτο συµβολισµό. Μετά τήν παράβαση τοῦ Ἀδάµ, ὁ Κύριος διαλέγεται µέ τούς παραβάτες καί ἰδού τί λέγει στό φίδι: « Καί ἔχθραν θήσω ἀναµέσον σου καί ἀναµέσον τῆς γυναικός,καί ἀναµέσον τοῦ σπέρµατός σου καί ἀναµέσον τοῦ σπέρµατος αὐτῆς, καί αὐτός σού τηρήσει τήν κεφαλήν, καί τηρήσεις αὐτοῦ τήν πτέρναν».
Συνήθως ὅλοι οἱ ἄνθρωποι ἔχουµε µόνο ἱστορία. Μόνο ὁ Χριστός καί ἡ παναγία µητέρα Του ἔχουν προϊστορία. ∆ηλαδή, πρίν γεννηθοῦν γινότα ἀναφορά σ’ αὐτούς καί στό ἔργο πού θά ἐπιτελοῦσαν ὅταν θά ἔρχονταν στή ζωή αὐτή. Γι’ Αὐτούς µίλησαν οἱ Προφῆτες, ἀλλά καί στή ζωή τῶν Ἑβραίων, καί κυρίως στή λατρευτική τους ζωή, πολλά πράγµατα συµβόλιζαν τό Χριστό καί τήν Παρθένο Μαρία πού θά γινόταν Μητέρα Του.
Ἐπειδή ἐδῶ τό θέµα µας εἶναι ἡ Παρθένος, θά µᾶς ἀπασχολήσουν οἱ προτυπώσεις πού ἀναφέρονται σ’ Αὐτήν. Ὅπως φαίνεται ἀπό τά πράγµατα, ἡ Παναγία µας ἦταν περιεχόµενο ἀλλά καί κορυφή τῆς Παλαιᾶς ∆ιαθήκης.
Ἔτσι στό πρῶτο βιβλίο τῆς Γραφῆς, συναντοῦµε τόν πρῶτο συµβολισµό. Μετά τήν παράβαση τοῦ Ἀδάµ, ὁ Κύριος διαλέγεται µέ τούς παραβάτες καί ἰδού τί λέγει στό φίδι: « Καί ἔχθραν θήσω ἀναµέσον σου καί ἀναµέσον τῆς γυναικός,καί ἀναµέσον τοῦ σπέρµατός σου καί ἀναµέσον τοῦ σπέρµατος αὐτῆς, καί αὐτός σού τηρήσει τήν κεφαλήν, καί τηρήσεις αὐτοῦ τήν πτέρναν».
Ἡ γυναῖκα τῆς ὁποίας τό σπέρµα θά συντρίψει τήν κεφαλή τοῦ φιδιοῦ, τοῦ διαβόλου, εἶναι ἡ Παρθένος Μαρία καί τό σπέρµα της ὁ Χριστός.
Ἡ Παρθένος συµβολίζεται, σάν κλίµακα πού φθάνει µέχρι τόν οὐρανό. Λέγει ὁ Πατριάρχης Ἰακώβ: «Καί ἐνυπνιάσθην καί ἰδού κλῖµαξ ἐστιριγµένη ἐν τῆ γῆ, ἧς ἡ κεφαλή ἀφικνεῖτο εἰς τόν οὐρανόν, καί οἱ ἄγγελοι τοῦ Θεοῦ ἀνέβαινον καί κατέβαινον ἐπ’ αὐτῆς».
Σάν βάτος πού καιγόταν καί δέν κατακαίγοταν. Ο Μωϋσῆς ἔβλεπε τή βάτο νά καίεται χωρίς νά καταστρέφεται.« καί ὁρᾶ ὅτι ἡ βάτος καίεται πυρί καί ἡ βάτος οὐ κατεκαίετο»
Καί ὁ ∆ανιήλ ὁ Προφήτης τήν Παρθένο Μαρία ἐννοοῦσε, ὅταν ἔβλεπε ἕνα µεγάλο ὄρος ἀπό τό ὁποῖο κόπηκε, χωρίς ἀνθρώπινο χέρι, ἕνας λίθος πού σύντριψε ὅλες τίς βασιλεῖες.
Ὁ Νικόλαος ὁ Καβάσιλας γιά τό θέµα αὐτό λέγει τά ἑξῆς:« Κι ἄν ὑπῆρχε κάτι πραγµατικά σεβαστό, ὅπως ἡ Σκηνή, ἡ Κιβωτός καί τά ἱερά στρατόπεδα τοῦ Μωϋσῆ καί ὅλα ἐκεῖνα γιά τά ὁποῖα ὑπερηφανεύοντο οἱ Ἑβραῖοι, πέραν ἀπό τά ὀνόµατά τους τό θαῦµα τῆς Παρθένου ἐσυµβόλιζαν.» Ὅλα ὅσα ἐγίνονταν στήν Παλαιά ∆ιαθήκη προετοίµαζαν τό λαό γιά τό σωτήριο γεγονός τῆς ἔλευσης τοῦ Μεσσία καί συνεπῶς ἡ Παρθένος δέν ἔλειπε ἀπό τά γεγονότα καί σύµβολα τῆς ἐποχῆς.
Ἀκόµα καί αὐτός ὁ ναός τῶν Ἱεροσολύµων καί τά Ἅγια τῶν Ἁγίων τήν Παρθένο προεικόνιζαν. Καταλήγοµε µέ τόν ἅγιο ∆αµασκηνό πού λέγει: « ἡ Παρθένος εἶναι ἡ κορυφή καί τό τέλος τῆς Π. ∆ιαθήκης καί σ’ αὐτήν ἀναφέρονται ὅλες οἱ προεικονίσεις καί προτυπώσεις καί προφητεῖες.»
Γιατί ὅµως ὅλες αὐτές οἱ προτυπώσεις, οἱ συµβολισµοί καί οἱ προφητεῖες γιά τήν Παρθένο Μαρία; Ἔγινε ὅλη αὐτή ἡ προσπάθεια, γιά νά καταλάβει ὁ αἰχµάλωτος στήν ἁµαρτία κόσµος, ὅτι ὁ Θεός θά τηρήσει τήν ὑπόσχεση Του γιά σωτηρία, πού εἶχε δώσει στόν Ἀδάµ καί τήν Εὔα. Ἤθελε ὁ πανάγαθος Θεός νά δώσει στό γένος τῶν ἀνθρώπων τήν ἐλπίδα γιά σωτηρία, νά µήν ἀπαγοητευτοῦν, ἀλλά καί νά συµβάλουν καί οἱ ἄνθρωποι µέ τή δική τους προθυµία στήν ἐλευθερία τους ἀπό τά δεσµᾶ τοῦ διαβόλου ὑπακούοντας στίς ὑποδείξεις τοῦ Θεοῦ τους πού ἦταν ἡ τήρηση τῶν ἐντολῶν Του.
Ὅλα ἐκεῖνα τά θαυµαστά πού συνέβαιναν στή Παλαιά ∆ιαθήκη καί συµβόλιζαν τήν Παρθένο, προέρχονταν ἀπό τή σοφία, τήν παντογνωσία καί τήν παντοδυναµία τοῦ Κυρίου, ὁ Ὁποῖος σάν παντογνώστης γνώριζε ὅτι ὁ κόσµος θά κατέληγε στήν ἁµαρτία καί στή δυστυχία, ἐνῶ τόν ἔπλασε γιά τήν εὐτυχία. Γι’ αὐτό προγνωρίζοντας τήν Παρθένο, ὅτι θά εἶναι ὁ
µοναδικός ἄνθρωπος στόν ὁποῖο θά µποροῦσε νά βασιστεῖ γιά τήν ἀνάπλαση τοῦ κόσµου, τή διάλεξε,τή σηµάδεψε καί τήν προήγγειλε µέ διάφορους συµβολισµούς τούς ὁποίους εἴδαµε πιό πίσω.
Κατόπιν ὅλων αὐτῶν τῶν συµβολισµῶν καί παροµοιώσεων πού ἀναφέραµε φαίνεται πώς ἡ Παρθένος Μαρία εἶχε σπουδαία προϊστορία καί ξεχωριστή θέση στό σκηνικό τοῦ κόσµου καί ἡ ἀνωτερότητά της ξεπερνᾶ καί τίς ἀγγελικές δυνάµεις
Ἡ Παρθένος συµβολίζεται, σάν κλίµακα πού φθάνει µέχρι τόν οὐρανό. Λέγει ὁ Πατριάρχης Ἰακώβ: «Καί ἐνυπνιάσθην καί ἰδού κλῖµαξ ἐστιριγµένη ἐν τῆ γῆ, ἧς ἡ κεφαλή ἀφικνεῖτο εἰς τόν οὐρανόν, καί οἱ ἄγγελοι τοῦ Θεοῦ ἀνέβαινον καί κατέβαινον ἐπ’ αὐτῆς».
Σάν βάτος πού καιγόταν καί δέν κατακαίγοταν. Ο Μωϋσῆς ἔβλεπε τή βάτο νά καίεται χωρίς νά καταστρέφεται.« καί ὁρᾶ ὅτι ἡ βάτος καίεται πυρί καί ἡ βάτος οὐ κατεκαίετο»
Σάν στάµνα:« Καί εἶπεν Μωϋσῆς πρός τόν Ἀαρών:λάβε στάµνον χρυσοῦν καί βάλε εἰς αὐτόν πλῆρες τό γοµόρ τοῦ µάννα καί ἀποθήσεις αὐτό ἐναντίον τοῦ Θεοῦ εἰς διατήρησιν εἰς τάς γενεάς ἡµῶν». Ἡ χρυσή στάµνα τήν Παναγία συµβόλιζε.
Σάν πύλη: Ἡ Παρθένος παροµοιάζεται ἀπό τόν προφήτη Ἰεζεκιήλ σάν πύλη ἀπ’ ὅπου θά περάσει µόνον ὁ Κύριος καί κανένας ἄλλος καί θά µείνει κλειστή, δηλαδή, θά µείνει παρθένος αἰώνια.
« Καί εἶπεν Κύριος πρός µε. Ἡ πύλη αὕτη κεκλεισµένη ἔσται, οὐκ ἀνοιχθήσεται καί οὐδείς µή διέλθει δι’ αὐτῆς, ὅτι Κύριος ὁ Θεός τοῦ Ἰσραήλ εἰσελεύσεται δι’ αὐτῆς καί ἔσται κεκλεισµένη».
Σάν πύλη: Ἡ Παρθένος παροµοιάζεται ἀπό τόν προφήτη Ἰεζεκιήλ σάν πύλη ἀπ’ ὅπου θά περάσει µόνον ὁ Κύριος καί κανένας ἄλλος καί θά µείνει κλειστή, δηλαδή, θά µείνει παρθένος αἰώνια.
« Καί εἶπεν Κύριος πρός µε. Ἡ πύλη αὕτη κεκλεισµένη ἔσται, οὐκ ἀνοιχθήσεται καί οὐδείς µή διέλθει δι’ αὐτῆς, ὅτι Κύριος ὁ Θεός τοῦ Ἰσραήλ εἰσελεύσεται δι’ αὐτῆς καί ἔσται κεκλεισµένη».
Καί ὁ ∆ανιήλ ὁ Προφήτης τήν Παρθένο Μαρία ἐννοοῦσε, ὅταν ἔβλεπε ἕνα µεγάλο ὄρος ἀπό τό ὁποῖο κόπηκε, χωρίς ἀνθρώπινο χέρι, ἕνας λίθος πού σύντριψε ὅλες τίς βασιλεῖες.
Ὁ Νικόλαος ὁ Καβάσιλας γιά τό θέµα αὐτό λέγει τά ἑξῆς:« Κι ἄν ὑπῆρχε κάτι πραγµατικά σεβαστό, ὅπως ἡ Σκηνή, ἡ Κιβωτός καί τά ἱερά στρατόπεδα τοῦ Μωϋσῆ καί ὅλα ἐκεῖνα γιά τά ὁποῖα ὑπερηφανεύοντο οἱ Ἑβραῖοι, πέραν ἀπό τά ὀνόµατά τους τό θαῦµα τῆς Παρθένου ἐσυµβόλιζαν.» Ὅλα ὅσα ἐγίνονταν στήν Παλαιά ∆ιαθήκη προετοίµαζαν τό λαό γιά τό σωτήριο γεγονός τῆς ἔλευσης τοῦ Μεσσία καί συνεπῶς ἡ Παρθένος δέν ἔλειπε ἀπό τά γεγονότα καί σύµβολα τῆς ἐποχῆς.
Ἀκόµα καί αὐτός ὁ ναός τῶν Ἱεροσολύµων καί τά Ἅγια τῶν Ἁγίων τήν Παρθένο προεικόνιζαν. Καταλήγοµε µέ τόν ἅγιο ∆αµασκηνό πού λέγει: « ἡ Παρθένος εἶναι ἡ κορυφή καί τό τέλος τῆς Π. ∆ιαθήκης καί σ’ αὐτήν ἀναφέρονται ὅλες οἱ προεικονίσεις καί προτυπώσεις καί προφητεῖες.»
Γιατί ὅµως ὅλες αὐτές οἱ προτυπώσεις, οἱ συµβολισµοί καί οἱ προφητεῖες γιά τήν Παρθένο Μαρία; Ἔγινε ὅλη αὐτή ἡ προσπάθεια, γιά νά καταλάβει ὁ αἰχµάλωτος στήν ἁµαρτία κόσµος, ὅτι ὁ Θεός θά τηρήσει τήν ὑπόσχεση Του γιά σωτηρία, πού εἶχε δώσει στόν Ἀδάµ καί τήν Εὔα. Ἤθελε ὁ πανάγαθος Θεός νά δώσει στό γένος τῶν ἀνθρώπων τήν ἐλπίδα γιά σωτηρία, νά µήν ἀπαγοητευτοῦν, ἀλλά καί νά συµβάλουν καί οἱ ἄνθρωποι µέ τή δική τους προθυµία στήν ἐλευθερία τους ἀπό τά δεσµᾶ τοῦ διαβόλου ὑπακούοντας στίς ὑποδείξεις τοῦ Θεοῦ τους πού ἦταν ἡ τήρηση τῶν ἐντολῶν Του.
Ὅλα ἐκεῖνα τά θαυµαστά πού συνέβαιναν στή Παλαιά ∆ιαθήκη καί συµβόλιζαν τήν Παρθένο, προέρχονταν ἀπό τή σοφία, τήν παντογνωσία καί τήν παντοδυναµία τοῦ Κυρίου, ὁ Ὁποῖος σάν παντογνώστης γνώριζε ὅτι ὁ κόσµος θά κατέληγε στήν ἁµαρτία καί στή δυστυχία, ἐνῶ τόν ἔπλασε γιά τήν εὐτυχία. Γι’ αὐτό προγνωρίζοντας τήν Παρθένο, ὅτι θά εἶναι ὁ
µοναδικός ἄνθρωπος στόν ὁποῖο θά µποροῦσε νά βασιστεῖ γιά τήν ἀνάπλαση τοῦ κόσµου, τή διάλεξε,τή σηµάδεψε καί τήν προήγγειλε µέ διάφορους συµβολισµούς τούς ὁποίους εἴδαµε πιό πίσω.
Κατόπιν ὅλων αὐτῶν τῶν συµβολισµῶν καί παροµοιώσεων πού ἀναφέραµε φαίνεται πώς ἡ Παρθένος Μαρία εἶχε σπουδαία προϊστορία καί ξεχωριστή θέση στό σκηνικό τοῦ κόσµου καί ἡ ἀνωτερότητά της ξεπερνᾶ καί τίς ἀγγελικές δυνάµεις
Πηγή : paterikiorthodoxia.com
ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ του ΑΡΕΟΠΑΓΙΤΟΥ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου