ΣΤΑΛΑΓΜΑΤΙΕΣ ΣΟΦΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟ "ΓΕΡΟΝΤΙΚΟΝ"..

Ερώτησαν κάποτε τον Αββά Λογγίνο ποια αρετή θεωρεί σπουδαιότερη απ’ όλες. Ο σοφός Γέροντας αποκρίθηκε:
–Καθώς η υπερηφάνεια είναι το πιο μεγάλο από όλα τα κακά, αφού κατόρθωσε να ρίξει τους Αγγέλους από τον Ουρανό στην άβυσσο, έτσι και η ταπεινοφροσύνη είναι η πιο μεγάλη απ’ όλες τις αρετές. Αυτή έχει τη δύναμη κι από την άβυσσο ακόμη ν’ ανεβάσει στον Ουρανό τον αμαρτωλό. Για το λόγο αυτό ο Κύριος μακαρίζει πριν απ’ όλους τους «πτωχούς τω πνεύματι».

Η Οσία Θεοδώρα συνήθιζε να λέγει στις μαθήτριές της πολύ συχνά, πως ούτε η μεγάλη άσκησις, ούτε ο υπερβολικός κόπος, ούτε οποιαδήποτε άλλη κακοπάθεια μπορεί να σώσει τον άνθρωπο, όσο η αληθινή ταπεινοφροσύνη της καρδιάς. Διηγείτο και το ακόλουθο ανέκδοτο:

Κάποιος Ερημίτης είχε χάρισμα από το Θεό να διώχνει τα πονηρά πνεύματα. Μια φορά ζήτησε να μάθει τι φοβούνται περισσότερο κι αναγκάζονται να φύγουν

–Μήπως τη νηστεία; ρώτησε ένα απ’ αυτά.

–Εμείς, αποκρίθηκε εκείνο, ούτε τρώμε, ούτε πίνομε ποτέ.

–Την αγρυπνία τότε;

–Εμείς δεν κοιμώμεθα καθόλου.

–Τη φυγή του κόσμου;

Το δαιμόνιο γέλασε περιφρονητικά.

–Σπουδαίο πράγμα τάχα. Εμείς περνάμε τον περισσότερο καιρό μας τριγυρίζοντας στις ερημιές.

–Σ’ εξορκίζω, να ομολογήσεις τι είναι εκείνο που μπορεί να σας δαμάσει, επέμενε ο Γέροντας.

Το πονηρό πνεύμα, αναγκασμένο από υπερκόσμια δύναμη, βιάστηκε να απαντήσει:

–Η ταπείνωσις, που δεν μπορούμε ποτέ ν’ αποκτήσουμε.

* * *

Όποιος έχει μάθει να κατηγορεί τον εαυτό του, λέγει ο Αββάς Ανούβ, βρίσκει εύκολα δικαιολογίες για τα σφάλματα του άλλου.

* * *

Ο σκύλος μου, έλεγε κάποτε ο Αββάς Ισίδωρος, βρίσκεται σε πιο πλεονεκτική θέση από μένα, γιατί και αγάπη έχει και απολογία για τις πράξεις του δεν έχει να δώσει.

* * *

Ο όσιος Εφραίμ ο Σύρος, ο περίφημος διδάσκαλος του ασκητισμού, αποφάσισε κάποτε ν’ αφήσει για λίγο την πολυπόθητη ησυχία του στην έρημο και να κατέβει στην πόλη. Είχε επιθυμία να προσκυνήσει τα άγια λείψανα που βίρκσονταν τότε στην Έδεσσα (της Συρίας), αλλά και να συναντηθεί με εκκλησιαστικούς άνδρες, για να συζητήσει μαζί τους δογματικές αλήθειες. Ζούσε σε μια εποχή, που η ορθή πίστη χτυπιόταν απ’ όλες τις μεριές από φοβερές αιρέσεις.

–Κύριε, προσευχήθηκε προτού ξεκινήσει, στείλε μου μπροστά μου, καθώς θα περνώ την πύλη της πόλεως, έναν άνθρωπο που θα με διδάξει.

Μα τη στιγμή που έμπαινε στην πολυάνθρωπη Έδεσσα, ο πρώτος άνθρωπος που βρέθηκε στο δρόμο του, ήταν μια κοινή γυναίκα, που στάθηκε και τον κοίταζε αδιάντροπα. Ο Όσιος παραπονέθηκε στον Κύριο, που παραχώρησε να βρει το αντίθετο απ’ ό,τι είχε ζητήσει. Ύστερα γύρισε αυστηρό το βλέμμα του στη γυναίκα και της είπε απότομα, για να της προκαλέσει κάποια συστολή:

–Απορώ πώς δεν κοκκινίζεις από ντροπή που τολμάς να με κοιτάζεις με τόση επιμονή.

–Εγώ, του αποκρίθηκε εκείνη με ετοιμότητα, κάνω αυτό που μου ταιριάζει. Από την πλευρά σου πλάστηκα, εσένα πρέπει να κοιτάζω. Του λόγου σου όμως, που πλάστηκες από το χώμα, καλά θα κάνεις να έχεις διαρκώς το βλέμμα σου ριγμένο σ’ αυτό.

Παίρνοντας τόσο σωστή απάντηση ο μέγας Όσιος, ευχαρίστησε μ’ ευγνωμοσύνη το Θεό. Πιο ωφέλιμη διδασκαλία απ’ αυτή δεν του χρειαζόταν πλέον…

 

Υποταγή
Ο Υποτακτικός κάποιου Γέροντος πήγε να φέρει νερό από το πηγάδι, που ήταν τρεις ώρες μακριά από την καλύβα τους. Σαν έφτασε εκεί, θυμήθηκε πως δεν είχε πάρει το σχοινί μαζί του.

–Κύριε, βοήθησέ με σε τούτη την ανάγκη, δι’ ευχών του αγίου μου Γέροντος, προσευχήθηκε ο νέος με πίστη στο Θεό και εμπιστοσύνη στις ευχές του Αββά του.

Είδε τότε με έκπληξη το νερό του πηγαδιού ν’ ανεβαίνει ως το χείλος. Όταν γέμισε τα δοχεία του, το νερό ξανακατέβηκε πάλι στην κανονική του στάθμη.

* * *

Έλεγαν για τον Αββά Σιλουανό οτι είχε ένα μαθητή στη Σκήτη που λεγόταν Μάρκος. Αυτός είχε μεγάλη υπακοή και ήταν καλλιγράφος. Τον αγαπούσε πολύ ο γέροντας για την υπακοή του. Είχε κι άλλους ένδεκα μαθητές και εστεναχωρούντο που ο γέροντας τον αγαπούσε περισσότερο από αυτούς. Όταν το άκουσαν αυτό οι άλλοι γέροντες λυπήθηκαν. Ήρθαν όλοι μαζί σ' αυτόν και τον κατηγορούσαν. Αυτός τους πήρε, βγήκε μαζί τους και κτυπούσε ένα - ένα τα κελλιά λέγοντας το όνομα τους·
" Αδελφέ έλα, γιατί σε χρειάζομαι".

Και ούτε ένας από αυτούς τους έντεκα δεν τον ακολούθησε αμέσως. Όταν ήλθε στο κελλί του Μάρκου, κτύπησε λέγοντας·
" Μάρκε".

Κι εκείνος μόλις άκουσε τη φωνή του γέροντα, αμέσως πετάχτηκε έξω και τον έστειλε ο γέροντας σε διακόνημα. Και λέγει ο Αββάς στους άλλους γέροντες·
" Πατέρες , που είναι οι υπόλοιποι αδελφοί;".

Μπήκε τότε μέσα στο κελλί του Μάρκου, έψαξε το τετράδιο του και διεπίστωσε οτι είχε αρχίσει να γράφει το γράμμα ω, αλλά μόλις άκουσε τον γέροντα δεν έστρεψε τη γραφίδα για να το συμπληρώσει. Του λέγουν λοιπόν οι γέροντες·
" Πράγματι, αυτόν που εσύ αγαπάς, αββά, και εμείς τον αγαπούμε και ο Θεός τον αγαπά".



Εξομολόγησις
Με τίποτε άλλο δε χαίρεται τόσο ο διάβολος, όσο με το μοναχό που κρύβει στη εξομολόγηση τους λογισμούς του, έλεγε κάποιος γέροντας.

* * *
Αν ενοχλείσαι από πονηρούς λογισμούς, συμβουλεύει άλλος Πατήρ, φανέρωσέ τους στην εξομολόγηση, για ν’ απαλλαγείς γρήγορα απ’ αυτούς. Όπως το φίδι εξαφανίζεται, μόλις βγει από τη φωλιά του, έτσι χάνεται κι ο κακός λογισμός μόλις εξαγορευθεί.

 
Ένας αδελφός πειραζόταν από σαρκική επιθυμία. Πολλά χρόνια κοίταζε μόνος του, αλλά δεν έβλεπε ωφέλεια στον εαυτό του. Για να νικήσει τέλος το πάθος του, στάθηκε μια Κυριακή στη μέση της εκκλησίας, ύστερα από τη Λειτουργία, και είπε δυνατά, για ν’ ακουστεί από όλους τους μοναχούς.

–Προσευχηθείτε για μένα, αδελφοί, να μ’ ελεήσει ο Θεός, γιατί δεκατέσσερα ολόκληρα χρόνια έχω πόλεμο στη σάρκα.

Λέγοντας αυτά, αισθάνθηκε αμέσως να ελευθερώνεται από το πάθος. Ό,τι δεν έκανε χρόνων κόπος και άσκησις, το κατόρθωσε σε μια στιγμή η εξομολόγησις.

* * *
Σε ένα γυναικείο μοναστήρι, πήγε ως δόκιμος Μοναχή μία νέα. Έδειξε τόσο καλή διαγωγή, που γρήγορα την έκαναν μοναχή. Από όλες τις άλλες καλόγριες ξεχώριζε. Διακρινόταν για την αδιάκριτον υπακοή της, τη νηστεία, την αγρυπνία, την προσευχή, την εξυπηρέτιση και ιδιαιτέρος στα δάκρυα - σπανίως εβλέπετο να μη κλαίη. Είχε κατακτήσει την αγάπη ιδίως της ηγουμένης, αλλά και όλων των μοναζουσών. Η ηγουμένη την είχε πάντοτε ως παράδειγμα και έλεγε στις νεώτερες: " Βλέπετε την χαριτωμένη αδελφής και οτι κάμνει, να κάμνετε και σεις". Δεν πέρασαν όμως πολλά χρόνια και από την πολύ άσκηση απέθανε., έφυγε από τούτον τον κόσμο η μοναχή αυτή. Εις τα μοναστήρια υπάρχει η ευλογημένη συνήθεια, όταν αποθάνη μέλος της αδελφότητας να του κάνουν σαρανταλείτουργο, δια την ανάπαυση της ψυχής, που έφυγε από τον κόσμο αυτό. Έτσι λοιπόν και στο μοναστήρι αυτό έγινε σαρανταλείτουργο.

Και όταν ετελείωνε, την τελευταία βραδυά, η ηγουμένη βλέπει σε όραμα τη μοναχή, η οποία της είπε:
- Μητέρα μου, όσα μνημόσυνα και αν μου κάμετε, εγώ κολάστηκα, έχασα τη ψυχή μου.

- Παιδί μου, λέει η ηγουμένη, .... εάν εσύ κολάστηκες, ποιός θα σωθή; Αλοίμονο στον ταλαίπωρο άνθρωπον!!!

Απαντά η μοναχή:
- Εγώ προτού έλθω εις την ευλογημένη συνοδεία σας, εξαπατήθηκα από ένα νέο, ο οποίος μου υποσχέθηκε, οτι θα με έπερνε, αλλά το φοβερό ήταν οτι με κατέστησε έγκυο. Μετά δε απ' αυτό το φρικτό, φέρθηκε άνανδρα και με εγκατέλειψε την δυστυχισμένη. Τότε εγώ πάνω στην απελπισία μου έκανα έκτρωση, φόνο, σκώτοσα και έρριξα το παιδί, που είχα μέσα μου. Γι' αυτά τα δύο ανόσια αμαρτήματα μου έκλαψα πικρά, μετανόησα, συχάθηκα τότε τον κόσμο και τα του κόσμου, γι' αυτό και αποφάσισα να γίνω μοναχή, να δώσω την καρδιά μου στον Χριστό και εκεί να θρηνώ τις αμαρτίες μου. Γι' αυτές τις αμαρτίες έκλαψα, γι' αυτές έκανα οτι έκανα, για τα οποία όλες σας με μακαρίζατε. Πλήν όμως δεν εξομολογήθηκα τα φρικτά αυτά αμαρτήματα σε ιερέα, απο ντροπή και γι' αυτό κολάσθηκα!

Ω! Θεέ μου! Τι φοβερόν! Βλέπεις αναγνώστα μου; Βλέπεις παιδί μου, ούτε τα δάκρυα, ούτε οι μετάνοιες, ούτε οι αγρυπνίες, μηδέ η βασίλισσα των αρετών της Μοναχικής πολιτείας, η υπακοή λέγω, ούτε τίποτε άλλο από όσα καλά έκαμε, δεν την έσωσε - εφ όσον έλλειψε η καθαρά εξομολόγησης. Δεν αρκεί να μετανοήση κανείς για τις πράξεις του και να σωθή, αλλά απαραιτήτωνς θα πρέπει και να εξομολογηθή τα αμαρτήματα για τα οποία μετανόησε.

Χιλιάδες, εκατομμύρια άνθρωποι με φοβερά ακατονόμαστα και παμπολλα αμαρτήματα, δια της μετάνοιας και καθαρής εξομολογήσεως σώθησαν και μάλιστα πολλοί απ' αυτούς, που απέδωσαν καρπούς μετανοίας άξιους, αγίασαν και τους αντιδόξασεν ο Θεός. Όπως τον άγιο Κυπριανό τον άλλοτε μάγο, τον Μωυσή τον Αιθίοπα τον άλλοτε αρχιληστή, την οσία Μαρία την Αιγυπτία, Πελαγία, Ευδοκία, Μαρίαν του Αβραμίου, που ήσαν πρώτα γυναίκες "κοινές" του υποκόσμου και τόσοι άλλοι που διαβάζουμε στο Συναξαριστή. Ενώ τόσοι, με πάμπολλα αμαρτήματα, ηγίασαν και εθαυματούργησαν διότι καθαρά εξομολογήθηκαν, η δυστυχισμένη εκείνη μοναχή, που αναφέρουμε προηγουμένως, για δύο αμαρτήματα εκολάσθη

Γι' αυτό μη ξεθαρρεύης λοιπόν αδελφέ μου και στηρίζης την ελπίδα σου στις ελεημοσύνες η σε οτι άλλο καλό και αν είναι αυτό και μη ελπίζης να σωθής, εάν δεν καθαρίσης τη ψυχή σου πρωτίστως, στο Μέγα Μυστήριο της εξομολογήσεως, σε ιερέα Ορθοδόξου Εκκλησίας και να τα πεις όλα, χωρίς ν' αφίσης τον παραμικρό λεκέ, που θα σκιάζη την αθάνατη ψυχή σου. Τότε μόνο θα αισθανθής ανακούφιση και τότε μόνο θα δικαιωθής από τον Θεό, όταν τα εξομολογηθής όλα.

Μη διστάζης, εάν είναι πολλά και φοβερά - όσα περισσότερα και μεγαλύτερα είναι τόσο μεγαλύτερη χαρά θα δώσης στον Θεό και στους Αγγέλους.

Η Γραφή μας λέγει, οτι οι Άγγελοι πανυγηρίζουν στον ουρανό " για ένα αμαρτωλόν μετανοημένο".