ΜΙΚΡΟΣ ΕΥΕΡΓΕΤΙΝΟΣ
ΟΛΑ ΠΡΟΕΡΧΟΝΤΑΙ
ΑΠΟ
ΤΗΝ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
Όλα προέρχονται
από τη δικαιοσύνη και την πρόνοια του Θεού,
γι αυτό ο πιστός να μην επιδιώκει
την εκπλήρωση του δικού του,
αλλά του θείου θελήματος.
Του αγίου Διαδόχου
Όλοι οι άνθρωποι είμαστε πλασμένοι «κατ΄ εικόνα» του Θεού. Το «καθ΄ ομοίωσιν» (Γεν. 1:26-27) όμως το έχουν μόνο εκείνοι, πού με πολλή αγάπη υποδούλωσαν την ελευθερία τους στο Θεό, γιατί όταν δεν ανήκουμε στους εαυτούς μας, τότε είμαστε όμοιοι μ΄ Εκείνον, πού μας συμφιλίωσε με τον εαυτό Του μέσω της αγάπης.
Του αββά Μάρκου
Μερικοί ονομάζουν συνετούς εκείνους πού μπορούν να διακρίνουν (και να αναλύσουν) τα αισθητά πράγματα. Συνετοί όμως είναι εκείνοι, πού εξουσιάζουν τα θελήματά τους.
Εκείνος πού δεν εγκαταλείπει το θέλημά του για χάρη του θελήματος του Θεού, πεδικλώνεται στα δικά του έργα και γίνεται υποχείριος των εχθρών (δαιμόνων).
Όταν θέλεις να βρεις λύση σε πρόβλημα περίπλοκο, ψάξε γι αυτό, τι αρέσει στο Θεό, και θα βρεις τη λύση του την ωφέλιμη.
Σ εκείνα τα πράγματα που ευαρεστείται ο Θεός, σ΄ αυτά και όλη η κτίση υπηρετεί. Σ΄ εκείνα που ο Θεός αποστρέφεται, και η κτίση αντιστέκεται.
Εκείνος που αντιστέκεται στα λυπηρά συμβάντα, πολεμάει, χωρίς να το γνωρίζει, την προσταγή του Θεού. Απεναντίας, εκείνος πού τα δέχεται με ξεκάθαρη γνώση (της αιτίας και της προελεύσεώς τους), αυτός, κατά τη Γραφή, υπομένει τον Κύριο (Ψαλμ. 26:14).
Όταν σου έρθει πειρασμός, μη ζητάς (να μάθεις) γιατί ή από ποιόν έχει έρθει, αλλά (ζήτησε) να τον υπομείνεις με ευχαρίστηση και χωρίς μνησικακία.
Του αββά Ησαΐα
Αδελφέ, αν συναντήσεις κάποια δυσκολία είτε στα έργα σου είτε στα λόγια σου είτε (ακόμα και) στις σκέψεις σου, να μη ζητάς καθόλου το θέλημά σου ούτε την ευκολία σου, αλλά φρόντιζε ν΄ ανακαλύπτεις (ποιο είναι) ακριβώς το θέλημα του Θεού, και αυτό να κάνεις στην εντέλεια, έστω κι αν φαίνεται πώς θέλει κόπο, πιστεύοντας με όλη σου την καρδιά, ότι αυτό σε συμφέρει περισσότερο από κάθε ανθρώπινη σύνεση. Γιατί η (κάθε) εντολή του Θεού είναι (δοσμένη για να μας εξασφαλίσει την) αιώνια ζωή, και όσοι την επιζητούν δεν θα στερηθούν κανένα αγαθό.
Από το Γεροντικό
Ενας γέροντας είπε:
- Αν αρρωστήσεις και ζητήσεις από κάποιον να σου δώσει ένα πράγμα πού χρειάζεσαι, και δεν σου το δώσει, μη γογγύσεις εναντίον του, αλλά πές:
«Αν ήμουν άξιος να το πάρω, θα πληροφορούσε ο Θεός τον αδελφό να μου το προσφέρει σαν ελεημοσύνη».
Είπε πάλι (ο ίδιος):
- Αν σε κρατήσουν (κάπου) για τραπέζι και σε βάλουν στην πιο ασήμαντη θέση, να μη γογγύσει ο λογισμός σου (εναντίον εκείνων πού σε φιλοξενούν), αλλά να λες: «Ούτε κι εδώ ήμουν άξιος (να καθήσω)». Γιατί πρέπει να ξέρεις, ότι καμιά θλίψη δεν έρχεται στον άνθρωπο, παρά μόνο «άνωθεν», από το Θεό, είτε για να δοκιμαστεί είτε εξαιτίας των αμαρτιών του. Και όποιος δεν έχει αυτή την πεποίθηση, δεν πιστεύει ότι ο Θεός είναι δίκαιος κριτής.
Ο αββάς Ισίδωρος είπε:
- Η σύνεση των αγίων είναι τούτη, το ότι απέκτησαν επίγνωση του θελήματος του Θεού. Γιατί όλα τα νικάει ο άνθρωπος με την υπακοή στην αλήθεια, αφού είναι εικόνα και ομοίωμα του Θεού. Απ΄όλα τα πάθη, πάλι, το φοβερότερο είναι να ακολουθεί κανείς την καρδιά του, να υπακούει δηλαδή στο θέλημά του και όχι στο νόμο του Θεού. Αυτό (το πάθος) στην αρχή μέν δείχνει ότι αναπαύει κάπως (ψυχικά) τον άνθρωπο, ύστερα όμως τον οδηγεί στην κατάθλιψη, επειδή αγνόησε το μυστήριο της θείας οικονομίας και δεν βρήκε το δρόμο του Θεού, για να τον ακολουθήσει.
Η ταπεινοφροσύνη είναι εντελώς ακατανίκητη
Η ταπεινοφροσύνη είναι εντελώς ακατανίκητη από τους δαίμονες. Πώς γεννιέται και ποια είναι η δύναμή της.
Ρώτησαν τον Αββά Λογγίνο:
- Ποια αρετή είναι η μεγαλύτερη απ΄ όλες;
Και απάντησε:
- Σκέφτομαι, ότι, όπως η υπερηφάνεια είναι το μεγαλύτερο απ΄ όλα τα πάθη, αφού και από τον ουρανό μπόρεσε να ρίξει κάποιους (δηλαδή τον Εωσφόρο και το τάγμα του), έτσι και η ταπεινοφροσύνη είναι η μεγαλύτερη απ΄ όλες τις αρετές, γιατί κι απ΄ αυτά τα τάρταρα μπορεί ν΄ ανεβάσει ένα άνθρωπο, ακόμα κι αν είναι αμαρτωλός σαν δαίμονας.
Να γιατί ο Κύριος πριν απ΄ όλους μακαρίζει τους «πτωχούς τώ πνεύματι», (δηλαδή τους ταπεινούς) (Ματθ. 5:3).
Ενας γέροντας είπε:
- Προτιμώ ήττα πού θα συνοδεύεται από ταπεινοφροσύνη, παρά νίκη πού θα συνοδεύεται από υπερηφάνεια.
Ενας (άλλος) γέροντας είπε:
- Πολλές φορές η ταπείνωση έσωσε πολλούς, και μάλιστα άκοπα.
Κι αυτό το αποδεικνύουν ο τελώνης και ο άσωτος υιός, πού είπαν μόνο λίγα λόγια και σώθηκαν (βλ. Λουκ. 18:13 – 15:21).
Ο αββάς Ησαΐας είπε:
- Περισσότερο απ΄ όλα έχουμε ανάγκη από την ταπεινοφροσύνη.
Γι αυτό ας είμαστε πάντα έτοιμοι, σε κάθε λόγο πού ακούμε ή εργασία (πού κάνουμε), να λέμε (στον πλησίον):
«Συγχώρεσέ με».
Γιατί με την ταπεινοφροσύνη καταστρέφονται όλα τά (πονηρά έργα) του εχθρού.
Η αμμά Θεοδώρα έλεγε, πώς ούτε η άσκηση ούτε η κακουχία ούτε οι οποιοιδήποτε κόποι σώζουν (τον άνθρωπο), παρά μόνο η γνήσια ταπεινοφροσύνη. (Και για επιβεβαίωση διηγόταν το εξής:)
- Ήταν κάποιος αναχωρητής, πού έδιωχνε τους δαίμονες. Και τους εξέταζε, για να μάθει με ποιόν τρόπο βγαίνουν (από τον άνθρωπο). «Με τη νηστεία;» τους ρωτούσε. «Εμείς ούτε τρώμε ούτε πίνουμε», απαντούσαν εκείνοι.
«Με την αγρυπνία;». «Εμείς δεν κοιμόμαστε καθόλου», έλεγαν.
«Με την αναχώρηση (από τον κόσμο);». Εμείς ζούμε στις ερήμους», αποκρίνονταν.
Επειδή ο γέροντας επέμενε και έλεγε, «Με ποιόν λοιπόν τρόπο βγαίνεται;», εκείνοι ομολόγησαν:
«Τίποτα δεν μας νικάει, παρά μόνο η ταπεινοφροσύνη».
Ο αββάς Σισώης έλεγε, ότι ο δρόμος που οδηγεί στην ταπεινοφροσύνη είναι η εγκράτεια, η αδιάλειπτη προσευχή στο Θεό και ο αγώνας να βάζουμε τον εαυτό μας πιο κάτω από κάθε άνθρωπο.
Ενας αδελφός ρώτησε τον Αββά Κρόνιο:
- Με ποιόν τρόπο φτάνει ο άνθρωπος στην ταπεινοφροσύνη;
- Με το φόβο του Θεού, απάντησε ο γέροντας.
- Και με ποιόν τρόπο φτάνει στο φόβο του Θεού; ξαναρώτησε ο αδελφός.
- Κατά τη γνώμη μου, είπε ο γέροντας, με το να περιμαζέψει τον εαυτό του από κάθε περισπασμό και με το να καταβάλλει σωματικούς κόπους και με το να θυμάται, όσο μπορεί, την έξοδο (της ψυχής του) από το σώμα και την κρίση του Θεού.
Ενας γέροντας είπε:
- Όποιος έχει ταπείνωση, ταπεινώνει τους δαίμονες, και όποιος δεν έχει ταπείνωση, χλευάζεται από τους δαίμονες.
Ρώτησαν ένα γέροντα:
- Γιατί χτυπιόμαστε τόσο πολύ από τους δαίμονες;
- Επειδή πετάμε τα όπλα μας, απάντησε εκείνος, εννοώ την ατιμία, την ταπείνωση, την ακτημοσύνη και την υπομονή.
Μια φορά ήρθαν κάποιοι στη Θηβαΐδα, σ΄ ένα γέροντα, και του έφεραν ένα δαιμονισμένο για να τον θεραπεύσει. Και ο γέροντας, (μολονότι αρχικά δεν δεχόταν, θεωρώντας τον εαυτό του ανάξιο, τελικά), επειδή πολύ τον παρακάλεσαν, λέει στο δαίμονα:
- Βγες από το πλάσμα του Θεού!
- Βγαίνω, αποκρίθηκε ο δαίμονας. Αλλά σε ρωτάω ένα πράγμα και απάντησέ μου: Ποιοι είναι τα «ερίφια» και ποιοι τα «πρόβατα» (Ματθ. 25:31-33);
- Τα «ερίφια» είμαι εγώ, απάντησε ο γέροντας. Όσο για τα «πρόβατα», ο Θεός τα γνωρίζει.
Μόλις άκουσε (αυτά τα λόγια) ο δαίμονας, κραύγασε:
- Να, για την ταπείνωσή σου βγαίνω!
Και βγήκε (από τον άνθρωπο) την ίδια ώρα.
Από το βίο της αγίας Συγκλητικής
Η μακαρία Συγκλητική έλεγε, ότι η ταπεινοφροσύνη είναι τόσο μεγάλη (αρετή), ώστε ο διάβολος, ενώ μπορεί όλες σχεδόν τις αρετές να τις μιμείται, αυτήν ούτε πού ξέρει καν τι είναι. Γι αυτό και ο απόστολος Πέτρος, γνωρίζοντας πόση ασφάλεια και σταθερότητα εξασφαλίζει αυτή (στην πνευματική ζωή), μας προτρέπει να δεθούμε μαζί της (βλ. Α΄Πετρ. 5:5), έτσι πού να την έχουμε, θα λέγαμε, αναπόσπαστη (από τον εαυτό μας), και να δένουμε γερά μ΄ αυτή και να συγκρατούμε όλες τις άλλες αρετές. Γιατί όπως ακριβώς είναι αδύνατον να κατασκευαστεί πλοίο χωρίς καρφιά, έτσι είναι ακατόρθωτο να σωθεί κανείς χωρίς ταπεινοφροσύνη. Βλέπεις και τον ύμνο των Τριών Παίδων; Πώς δηλαδή, ενώ δεν αναφέρθηκαν και πολύ στις άλλες αρετές, ενώ δεν έκαναν λόγο για τους αγνούς ή τους ακτήμονες, απαρίθμησαν όμως ανάμεσα στους υμνητές (του Κυρίου) τους ταπεινούς (Δαν., Ύμνος Τριών Παίδων: 64); Αλλά και ο Κύριος, εκπληρώνοντας το προαιώνιο σχέδιό Του για μας, αυτήν (την ταπεινοφροσύνη) ενδύθηκε: «Μάθετε», λέει, «άπ΄ εμού, ότι πράος ειμί και ταπεινός τη καρδία, και ευρήσετε ανάπαυσιν ταίς ψυχαίς υμών» (Ματθ. 11:29). Αρχή και τέλος λοιπόν (όλων) των αγαθών ας είναι για σένα η ταπεινοφροσύνη.
Μερικοί ονομάζουν συνετούς εκείνους πού μπορούν να διακρίνουν (και να αναλύσουν) τα αισθητά πράγματα. Συνετοί όμως είναι εκείνοι, πού εξουσιάζουν τα θελήματά τους.
Εκείνος πού δεν εγκαταλείπει το θέλημά του για χάρη του θελήματος του Θεού, πεδικλώνεται στα δικά του έργα και γίνεται υποχείριος των εχθρών (δαιμόνων).
Όταν θέλεις να βρεις λύση σε πρόβλημα περίπλοκο, ψάξε γι αυτό, τι αρέσει στο Θεό, και θα βρεις τη λύση του την ωφέλιμη.
Σ εκείνα τα πράγματα που ευαρεστείται ο Θεός, σ΄ αυτά και όλη η κτίση υπηρετεί. Σ΄ εκείνα που ο Θεός αποστρέφεται, και η κτίση αντιστέκεται.
Εκείνος που αντιστέκεται στα λυπηρά συμβάντα, πολεμάει, χωρίς να το γνωρίζει, την προσταγή του Θεού. Απεναντίας, εκείνος πού τα δέχεται με ξεκάθαρη γνώση (της αιτίας και της προελεύσεώς τους), αυτός, κατά τη Γραφή, υπομένει τον Κύριο (Ψαλμ. 26:14).
Όταν σου έρθει πειρασμός, μη ζητάς (να μάθεις) γιατί ή από ποιόν έχει έρθει, αλλά (ζήτησε) να τον υπομείνεις με ευχαρίστηση και χωρίς μνησικακία.
Του αββά Ησαΐα
Αδελφέ, αν συναντήσεις κάποια δυσκολία είτε στα έργα σου είτε στα λόγια σου είτε (ακόμα και) στις σκέψεις σου, να μη ζητάς καθόλου το θέλημά σου ούτε την ευκολία σου, αλλά φρόντιζε ν΄ ανακαλύπτεις (ποιο είναι) ακριβώς το θέλημα του Θεού, και αυτό να κάνεις στην εντέλεια, έστω κι αν φαίνεται πώς θέλει κόπο, πιστεύοντας με όλη σου την καρδιά, ότι αυτό σε συμφέρει περισσότερο από κάθε ανθρώπινη σύνεση. Γιατί η (κάθε) εντολή του Θεού είναι (δοσμένη για να μας εξασφαλίσει την) αιώνια ζωή, και όσοι την επιζητούν δεν θα στερηθούν κανένα αγαθό.
Από το Γεροντικό
Ενας γέροντας είπε:
- Αν αρρωστήσεις και ζητήσεις από κάποιον να σου δώσει ένα πράγμα πού χρειάζεσαι, και δεν σου το δώσει, μη γογγύσεις εναντίον του, αλλά πές:
«Αν ήμουν άξιος να το πάρω, θα πληροφορούσε ο Θεός τον αδελφό να μου το προσφέρει σαν ελεημοσύνη».
Είπε πάλι (ο ίδιος):
- Αν σε κρατήσουν (κάπου) για τραπέζι και σε βάλουν στην πιο ασήμαντη θέση, να μη γογγύσει ο λογισμός σου (εναντίον εκείνων πού σε φιλοξενούν), αλλά να λες: «Ούτε κι εδώ ήμουν άξιος (να καθήσω)». Γιατί πρέπει να ξέρεις, ότι καμιά θλίψη δεν έρχεται στον άνθρωπο, παρά μόνο «άνωθεν», από το Θεό, είτε για να δοκιμαστεί είτε εξαιτίας των αμαρτιών του. Και όποιος δεν έχει αυτή την πεποίθηση, δεν πιστεύει ότι ο Θεός είναι δίκαιος κριτής.
Ο αββάς Ισίδωρος είπε:
- Η σύνεση των αγίων είναι τούτη, το ότι απέκτησαν επίγνωση του θελήματος του Θεού. Γιατί όλα τα νικάει ο άνθρωπος με την υπακοή στην αλήθεια, αφού είναι εικόνα και ομοίωμα του Θεού. Απ΄όλα τα πάθη, πάλι, το φοβερότερο είναι να ακολουθεί κανείς την καρδιά του, να υπακούει δηλαδή στο θέλημά του και όχι στο νόμο του Θεού. Αυτό (το πάθος) στην αρχή μέν δείχνει ότι αναπαύει κάπως (ψυχικά) τον άνθρωπο, ύστερα όμως τον οδηγεί στην κατάθλιψη, επειδή αγνόησε το μυστήριο της θείας οικονομίας και δεν βρήκε το δρόμο του Θεού, για να τον ακολουθήσει.
Η ταπεινοφροσύνη είναι εντελώς ακατανίκητη
Η ταπεινοφροσύνη είναι εντελώς ακατανίκητη από τους δαίμονες. Πώς γεννιέται και ποια είναι η δύναμή της.
Ρώτησαν τον Αββά Λογγίνο:
- Ποια αρετή είναι η μεγαλύτερη απ΄ όλες;
Και απάντησε:
- Σκέφτομαι, ότι, όπως η υπερηφάνεια είναι το μεγαλύτερο απ΄ όλα τα πάθη, αφού και από τον ουρανό μπόρεσε να ρίξει κάποιους (δηλαδή τον Εωσφόρο και το τάγμα του), έτσι και η ταπεινοφροσύνη είναι η μεγαλύτερη απ΄ όλες τις αρετές, γιατί κι απ΄ αυτά τα τάρταρα μπορεί ν΄ ανεβάσει ένα άνθρωπο, ακόμα κι αν είναι αμαρτωλός σαν δαίμονας.
Να γιατί ο Κύριος πριν απ΄ όλους μακαρίζει τους «πτωχούς τώ πνεύματι», (δηλαδή τους ταπεινούς) (Ματθ. 5:3).
Ενας γέροντας είπε:
- Προτιμώ ήττα πού θα συνοδεύεται από ταπεινοφροσύνη, παρά νίκη πού θα συνοδεύεται από υπερηφάνεια.
Ενας (άλλος) γέροντας είπε:
- Πολλές φορές η ταπείνωση έσωσε πολλούς, και μάλιστα άκοπα.
Κι αυτό το αποδεικνύουν ο τελώνης και ο άσωτος υιός, πού είπαν μόνο λίγα λόγια και σώθηκαν (βλ. Λουκ. 18:13 – 15:21).
Ο αββάς Ησαΐας είπε:
- Περισσότερο απ΄ όλα έχουμε ανάγκη από την ταπεινοφροσύνη.
Γι αυτό ας είμαστε πάντα έτοιμοι, σε κάθε λόγο πού ακούμε ή εργασία (πού κάνουμε), να λέμε (στον πλησίον):
«Συγχώρεσέ με».
Γιατί με την ταπεινοφροσύνη καταστρέφονται όλα τά (πονηρά έργα) του εχθρού.
Η αμμά Θεοδώρα έλεγε, πώς ούτε η άσκηση ούτε η κακουχία ούτε οι οποιοιδήποτε κόποι σώζουν (τον άνθρωπο), παρά μόνο η γνήσια ταπεινοφροσύνη. (Και για επιβεβαίωση διηγόταν το εξής:)
- Ήταν κάποιος αναχωρητής, πού έδιωχνε τους δαίμονες. Και τους εξέταζε, για να μάθει με ποιόν τρόπο βγαίνουν (από τον άνθρωπο). «Με τη νηστεία;» τους ρωτούσε. «Εμείς ούτε τρώμε ούτε πίνουμε», απαντούσαν εκείνοι.
«Με την αγρυπνία;». «Εμείς δεν κοιμόμαστε καθόλου», έλεγαν.
«Με την αναχώρηση (από τον κόσμο);». Εμείς ζούμε στις ερήμους», αποκρίνονταν.
Επειδή ο γέροντας επέμενε και έλεγε, «Με ποιόν λοιπόν τρόπο βγαίνεται;», εκείνοι ομολόγησαν:
«Τίποτα δεν μας νικάει, παρά μόνο η ταπεινοφροσύνη».
Ο αββάς Σισώης έλεγε, ότι ο δρόμος που οδηγεί στην ταπεινοφροσύνη είναι η εγκράτεια, η αδιάλειπτη προσευχή στο Θεό και ο αγώνας να βάζουμε τον εαυτό μας πιο κάτω από κάθε άνθρωπο.
Ενας αδελφός ρώτησε τον Αββά Κρόνιο:
- Με ποιόν τρόπο φτάνει ο άνθρωπος στην ταπεινοφροσύνη;
- Με το φόβο του Θεού, απάντησε ο γέροντας.
- Και με ποιόν τρόπο φτάνει στο φόβο του Θεού; ξαναρώτησε ο αδελφός.
- Κατά τη γνώμη μου, είπε ο γέροντας, με το να περιμαζέψει τον εαυτό του από κάθε περισπασμό και με το να καταβάλλει σωματικούς κόπους και με το να θυμάται, όσο μπορεί, την έξοδο (της ψυχής του) από το σώμα και την κρίση του Θεού.
Ενας γέροντας είπε:
- Όποιος έχει ταπείνωση, ταπεινώνει τους δαίμονες, και όποιος δεν έχει ταπείνωση, χλευάζεται από τους δαίμονες.
Ρώτησαν ένα γέροντα:
- Γιατί χτυπιόμαστε τόσο πολύ από τους δαίμονες;
- Επειδή πετάμε τα όπλα μας, απάντησε εκείνος, εννοώ την ατιμία, την ταπείνωση, την ακτημοσύνη και την υπομονή.
Μια φορά ήρθαν κάποιοι στη Θηβαΐδα, σ΄ ένα γέροντα, και του έφεραν ένα δαιμονισμένο για να τον θεραπεύσει. Και ο γέροντας, (μολονότι αρχικά δεν δεχόταν, θεωρώντας τον εαυτό του ανάξιο, τελικά), επειδή πολύ τον παρακάλεσαν, λέει στο δαίμονα:
- Βγες από το πλάσμα του Θεού!
- Βγαίνω, αποκρίθηκε ο δαίμονας. Αλλά σε ρωτάω ένα πράγμα και απάντησέ μου: Ποιοι είναι τα «ερίφια» και ποιοι τα «πρόβατα» (Ματθ. 25:31-33);
- Τα «ερίφια» είμαι εγώ, απάντησε ο γέροντας. Όσο για τα «πρόβατα», ο Θεός τα γνωρίζει.
Μόλις άκουσε (αυτά τα λόγια) ο δαίμονας, κραύγασε:
- Να, για την ταπείνωσή σου βγαίνω!
Και βγήκε (από τον άνθρωπο) την ίδια ώρα.
Από το βίο της αγίας Συγκλητικής
Η μακαρία Συγκλητική έλεγε, ότι η ταπεινοφροσύνη είναι τόσο μεγάλη (αρετή), ώστε ο διάβολος, ενώ μπορεί όλες σχεδόν τις αρετές να τις μιμείται, αυτήν ούτε πού ξέρει καν τι είναι. Γι αυτό και ο απόστολος Πέτρος, γνωρίζοντας πόση ασφάλεια και σταθερότητα εξασφαλίζει αυτή (στην πνευματική ζωή), μας προτρέπει να δεθούμε μαζί της (βλ. Α΄Πετρ. 5:5), έτσι πού να την έχουμε, θα λέγαμε, αναπόσπαστη (από τον εαυτό μας), και να δένουμε γερά μ΄ αυτή και να συγκρατούμε όλες τις άλλες αρετές. Γιατί όπως ακριβώς είναι αδύνατον να κατασκευαστεί πλοίο χωρίς καρφιά, έτσι είναι ακατόρθωτο να σωθεί κανείς χωρίς ταπεινοφροσύνη. Βλέπεις και τον ύμνο των Τριών Παίδων; Πώς δηλαδή, ενώ δεν αναφέρθηκαν και πολύ στις άλλες αρετές, ενώ δεν έκαναν λόγο για τους αγνούς ή τους ακτήμονες, απαρίθμησαν όμως ανάμεσα στους υμνητές (του Κυρίου) τους ταπεινούς (Δαν., Ύμνος Τριών Παίδων: 64); Αλλά και ο Κύριος, εκπληρώνοντας το προαιώνιο σχέδιό Του για μας, αυτήν (την ταπεινοφροσύνη) ενδύθηκε: «Μάθετε», λέει, «άπ΄ εμού, ότι πράος ειμί και ταπεινός τη καρδία, και ευρήσετε ανάπαυσιν ταίς ψυχαίς υμών» (Ματθ. 11:29). Αρχή και τέλος λοιπόν (όλων) των αγαθών ας είναι για σένα η ταπεινοφροσύνη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου