Από το βίο της αγίας Συγκλητικής
Η ΑΓΙΑ Συγκλητική, εκτός από τις άλλες αρετές πού είχε, δεν παραμελούσε και το σωτήριο για το σώμα φάρμακο: Τη νηστεία. Τόσο πολύ την αγαπούσε, ώστε τίποτε άλλο να μη θεωρεί ισάξιο της. Γιατί πίστευε oτι ή νηστεία είναι ο φύλακας και το θεμέλιο των άλλων αρετών. Όπως από τα πολύκλαδα δέντρα κόβουν τ' άκαρπα κλαδιά, έτσι κι εκείνη, με τη νηστεία και την προσευχή, έκοβε τ' αγκαθωτά βλαστάρια του νου της (δηλαδή τους κακούς λογισμούς). Κι αν κανένα απ' αυτά μάκραινε λιγάκι, το χτυπούσε με διάφορους τρόπους, υποβάλλοντας το σώμα της σε ποικίλες κακοπάθειες.
Κάθε φορά δηλαδή πού ο εχθρός (διάβολος) της σήκωνε πόλεμο, πρώτα-πρώτα καλούσε με την προσευχή τον Κύριο της να συμμαχήσει μαζί της. Στη συνέχεια χρησιμοποιούσε εναντίον του πονηρού και την αυστηρή άσκηση: Έτρωγε ψωμί από πίτουρα, κι αυτό με πολλή εγκράτεια και προσοχή. Νερό δεν έπινε πολλές φορές καθόλου. και τον ύπνο τον πολεμούσε σκληρά, ξαπλώνοντας κατάχαμα.
Όταν μ' αυτά τα όπλα νικούσε τον εχθρό, τότε μετρίαζε τη σκληρότητα της ασκήσεως. Κι αυτό το έκανε για να μην ατονήσουν Oλα μαζί τα μέλη του σώματος και βρεθεί έτσι σε κίνδυνο γιατί και τούτο είναι απόδειξη ήττας. Όταν πέσουν τα όπλα, που θα στηρίξει πια την ελπίδα του ο στρατιώτης για να πολεμήσει;
Μερικοί λοιπόν, αφού εξαντλήθηκαν τελείως από την άμετρη και αδιάκριτη νηστεία, κατάφεραν καίριο πλήγμα στο σώμα τους και, αδιαφορώντας, θα λέγαμε, για τον εχθρό, εξολόθρεψαν τον ίδιο τον εαυτό τους.
Ή αγία Συγκλητική όμως δεν έκανε έτσι, αλλά σε κάθε περίπτωση ενεργούσε με διάκριση. και τον εχθρό πολεμούσε σφοδρά με την προσευχή και την άσκηση, αλλά και το σώμα της φρόντιζε για χάρη της ψυχικής της γαλήνης. Γιατί και οι ναυτικοί, όταν βλέπουν πώς έρχεται κακοκαιρία και θαλασσοταραχή, μένουν νηστικοί, χρησιμοποιώντας όλη τους την ικανότητα και τη φροντίδα, για ν' αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο πού έχουν μπροστά τους. "Όταν όμως σταματήσει ή τρικυμία, τότε παίρνουν μιαν ανάσα από τους κόπους και φροντίζουν για τις άλλες ανάγκες τους. Άλλα και πάλι δεν είναι τελείως αμέριμνοι ούτε πέφτουν σε βαθύ ύπνο, επειδή είναι σε θέση να προβλέψουν τα μελλούμενα από την πείρα πού απέκτησαν στο παρελθόν. Γιατί κι αν σταμάτησε ή κακοκαιρία, ή θάλασσα όμως είναι ή ίδια. και αν ή δύσκολη περίσταση πέρασε, το μέλλον όμως μένει (άγνωστο). Για τη μεταβλητότητα λοιπόν της θάλασσας, πρέπει συνεχώς να προσέχουν και να παίρνουν μέτρα ασφαλείας.
Του αγίου Έφραίμ
Αδελφέ, να αγαπάς πάντα την εγκράτεια, και θα ωφεληθείς πάρα πολύ. "Αν όμως αρχίσεις να την παραμελείς, θα πάθεις μεγάλο κακό. και πρώτα-πρώτα θα στερηθείς τη χάρη του Θεού' έπειτα θα γίνεις αντικείμενο χλεύης των ανθρώπων, πού θα σε βλέπουν και τέλος, θα καταντήσεις να μη σου φτάνουν τα έσοδα από την εργασία σου για τις μεγάλες δαπάνες (πού συνεπάγεται ή περιφρόνηση της εγκράτειας). Γι' αυτό και θα πέσεις από κει και πέρα σε περισπασμούς (για την ανεύρεση χρημάτων και σε μέριμνες) δοσοληψιών και σε όσα άλλα (κακά) οδηγούν αυτές οι ασχολίες - ψέματα, αδικίες, αλλεπάλληλα ταξίδια, κολακείες των ισχυρών. Έτσι όλη σου ή ζωή θα είναι γεμάτη φροντίδες και ή μνήμη του Θεού θα χαθεί από μέσα σου. Εξαιτίας όλων αυτών, θα παραδοθείς ολοκληρωτικά στα χέρια των εχθρών σου, πού θα σε παρασύρουν στο βυθό του Άδη και θα σε πάρουν μαζί τους στην αιώνια κόλαση.
Άντιόχου του Πανδέκτη
Σε όλους είναι αναγκαία ή εγκράτεια στο φαγητό, πιο πολύ όμως σ' αυτούς πού θέλουν να εκπληρώνουν το θέλημα του Θεού. Γιατί οποίος τρώει υπερβολικά, μοιάζει με παραφορτωμένο καράβι, πού εύκολα σκεπάζεται από τα κύματα. Το σώμα έχει ανάγκη από διατροφή και όχι από απόλαυση, από λιτότητα και όχι από αφθονία.
Ή λιτότητα στη διατροφή και την ψυχή ωφελεί και το σώμα, γιατί χαρίζει στο νου οξύτητα και καθαρότητα, ενώ στο σώμα υγεία και δύναμη. Ή αφθονία και ή απόλαυση, από το άλλο μέρος, είναι πολύ βλαβερές, γιατί και το νου αποχαυνώνουν και σκοτίζουν και μολύνουν, αλλά και στο σώμα προξενούν τόσο ερεθισμούς και αισχρές επιθυμίες όσο και αρρώστιες συνεχείς και σοβαρές. Γι' αυτό και οι ασκητές, πού ζουν πάντα με σύντροφο τη λιτότητα, είναι πιο συνετοί, πιο αγνοί και πιο υγιείς από εκείνους πού ζουν με καλοπέραση.
Ας αποφύγουμε λοιπόν, αδελφοί, το χορτασμό, για να μην ανάψουμε σε βάρος μας περισσότερο την έμφυτη φλόγα της σάρκας. Γιατί όπως ακριβώς εκείνος πού ρίχνει πολλά ξύλα στη φωτιά, φουντώνει περισσότερο τη φλόγα, έτσι κι εκείνος πού παρέχει στο σώμα του πολλή τροφή, ξεσηκώνει και φουντώνει τη σαρκική επιθυμία. Όμοια και ή πολυτέλεια των φαγητών ευφραίνει για λίγο το λάρυγγα, τρέφει όμως και το ακοίμητο σκουλήκι της ακολασίας.
Όπως ακριβώς ο καπνός διώχνει τις μέλισσες, έτσι και ο γαστρίμαργος τη χάρη του Αγίου Πνεύματος. και ο απόστολος λέει: «Σαρξ και αίμα βασιλείαν Θεού κληρονομείσαι ου δύνανται» (Α' Κορ. 15:50). Σάρκα και αίμα ονομάζει τα σαρκικά πάθη, με τα οποία ο νους σιγά-σιγά γλιστράει στο σαρκικό φρόνημα. Και ή σάρκα αύτη είναι τροφή των δαιμόνων, σύμφωνα με τον προφητικό λόγο: «... εν τω έγγίξειν επ' εμε κακούντας του φαγείν τάς σάρκας μου» (Ψαλμ. 26:2). Οποίος λοιπόν καταπονεί τη σάρκα με την εγκράτεια, καταδικάζει τους δαίμονες σε λιμοκτονία Και τους κάνει πιο αδύνατους στον πόλεμο εναντίον του. Ένας τέτοιος άνθρωπος έχει Και το νου του συνεχώς πιο ψηλά από τα επίγεια, ανεβασμένο στα επουράνια, Και φαντάζεται, με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος, τα κάλλη του ουρανού. Και εξωτερικά μεν είναι αγέλαστος Και σκυθρωπός, εσωτερικά όμως είναι ολόκληρος φαιδρός Και χαρούμενος. Μοιάζει δηλαδή ο νηστευτής με το λουλούδι της φοινικιάς, πού είναι άπ' έξω σκοτεινόχρωμο κι από μέσα άσπρο σαν το χιόνι Και γεμάτο (σπόρους, πού θα δώσουν) καρπούς.
Του άββα Ησαΐα
Όπως ακριβώς δεν ζευγαρώνει ο λύκος με το πρόβατο για τη γέννηση παιδιών, έτσι ούτε Και ή πολυφαγία με τον αγώνα της καρδιάς για τη γέννηση αρετών. Κανείς δεν μπορεί να έχει κατά Θεό λύπη (για τις αμαρτίες του) Και καρδιακό αγώνα, αν πρώτα δεν αγαπήσει τις αιτίες τους. Και τη μεν λύπη την καλλιεργούν ο φόβος του Θεού Και ο έλεγχος (της συνειδήσεως), ενώ τον αγώνα (της καρδιάς) τον συντροφεύουν ή εγκράτεια Και ή αγρυπνία.
Τα νεανικά σώματα, πού παχαίνουν με διάφορα φαγητά Και με οινοποσίες, είναι όμοια με γουρουνόπουλα, πού τα ετοιμάζουν για σφάξιμο. Έτσι, με την πύρωση των σαρκικών ηδονών σφαγιάζεται ή ψυχή Και με τη φλόγα της κακής επιθυμίας αιχμαλωτίζεται ο νους, για να μην μπορεί να αντιστέκεται στις ηδονές της σάρκας.
Του αββά Ισαάκ
Όπως ακριβώς το σύννεφο κρύβει το φως του ήλιου Και της σελήνης, έτσι Και οι «ατμοί» της κοιλιάς (κρύβουν) τη σοφία του Θεού από την ψυχή.
Όπως ή φλόγα της φωτιάς (φουντώνει) με τα ξερά ξύλα, έτσι και το σώμα (φουντώνει από τη σαρκική επιθυμία) Όταν ή κοιλιά είναι γεμάτη.
'Όπως τα ξύλα, oταν πέφτουν πάνω σε άλλα ξύλα, αυξάνουν τη φλόγα της φωτιάς, έτσι και ή ποικιλία των φαγητών (αυξάνει) τις (εμπαθείς) κινήσεις του σώματος.
Σε φιλήδονο σώμα δεν κατοικεί ή γνώση του Θεού' και αυτός πού αγαπάει το σώμα του, δεν θ' αξιωθεί ν' αποκτήσει τη χάρη του Θεού.
Όπως o πατέρας φροντίζει για το παιδί του, έτσι και ο Χριστός φροντίζει για το σώμα πού κακοπαθαίνει για χάρη Του, βρίσκεται κοντά του παντοτινά, το στηρίζει και δεν το αφήνει νά καταβληθεί εντελώς.
Από το Γεροντικό
Ήρθε κάποτε στη Σκήτη ένας δαιμονισμένος. Μολονότι Όμως έμεινε πολύν καιρό, δεν θεραπεύθηκε, γιατί οι πατέρες, από τη βαθιά τους ταπείνωση, δεν αναλάμβαναν νά τον γιατρέψουν. Τελικά ένας από τούς γέροντες τον σπλαχνίστηκε, τον σφράγισε (με το σημείο του σταυρού) και αμέσως έγινε καλά δ άνθρωπος. Μόλις Όμως βγήκε το δαιμόνιο, είπε αγανακτισμένο στο γέροντα:
Τώρα θα δεις! Αφού μ' έβγαλες (απ' αυτόν), έρχομαι σε σένα!
Έλα, μετά χαράς! του αποκρίθηκε ο γέροντας. Το δαιμόνιο τότε μπήκε μέσα του - μάλλον ο ίδιος είχε ζητήσει από το Θεό νά γίνει αυτό.
Πέρασε λοιπόν δώδεκα χρόνια ο γέροντας έχοντας το δαιμόνιο και εξουθενώνοντάς το με την άσκηση' γιατί έτρωγε καθημερινά (Όλ' αυτά τα χρόνια μόνο) δώδεκα κουκούτσια χουρμάδων.
Μετά απ' αυτό βγήκε από μέσα του ο δαίμονας. και ο γέροντας, μόλις είδε πώς βγήκε, του λέει: Γιατί φεύγεις; Μείνε κι άλλο!
Ό Θεός να σε αφανίσει! του απάντησε ο δαίμονας. Γιατί, εκτός άπ' Αυτόν, άλλος κανείς δεν μπορεί να σου κάνει τίποτα.
Ό άββάς Ιωάννης ο Κολοβός είπε: Αν ένας βασιλιάς θελήσει να κυριεύσει κάποια εχθρική πόλη, πρώτα άπ' όλα (την πολιορκεί και) της στερεί το νερό και τα τρόφιμα. Έτσι οι εχθροί, εξαντλημένοι από την πείνα, υποτάσσονται σ' αυτόν. Το ίδιο συμβαίνει και με τα σαρκικά πάθη:Αν ο άνθρωπος ζει με νηστεία και ασιτία, τότε οι εχθροί του, δηλαδή τα πάθη και οι
δαίμονες φεύγουν εξασθενημένοι από την ψυχή του.
Είπε πάλι (ο ίδιος):Ποιος είναι τόσο δυνατός όσο το λιοντάρι; Και όμως, για χάρη της κοιλιάς του, πέφτει μέσα σε παγίδα, και ταπεινώνεται έτσι όλη ή δύναμη του.
Ό άββάς Ποιμήν είπε: Δεν μπορώ να στερηθώ εντελώς αυτά τα τρία - το φαγητό, την ενδυμασία και τον ύπνο· ως ένα σημείο όμως μπορώ να τα στερηθώ. (ο ίδιος):
Ή ψυχή με τίποτα δεν ταπεινώνεται, αν δεν της λιγοστέψεις το ψωμί, αν δηλαδή δεν την περιορίσεις μόνο στην απόλυτα αναγκαία τροφή.
Ό άββάς Δανιήλ έλεγε, πώς όσο το σώμα καλοπερνάει, τόσο ή ψυχή αδυνατίζει· και όσο το σώμα αδυνατίζει, τόσο ή ψυχή καρποφορεί.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου