Από το βίο του αγίου Παχωμίου
Ο ΜΕΓΑΣ Παχώμιος έλεγε στους μαθητές του:
Πέστε μου, αδελφοί, αν υπάρχει μια οικοδομή με εκατό διαμερίσματα, πολύ χρήσιμη στον ιδιοκτήτη της, κι ένας άλλος αγοράσει άπ' αυτόν το εσωτερικότερο διαμέρισμα, μήπως τάχα ο αγοραστής θα εμποδίζεται να πηγαίνει στο δικό του πια διαμέρισμα, (περνώντας μέσα από την ιδιοκτησία του πωλητή); Έτσι και ο πιστός, αν (αρχικά) αξιώθηκε ν' αποκτήσει όλους τους καρπούς του Πνεύματος (Γαλ. 5:22-23), (υστέρα) όμως από την αμέλεια του και την επιβουλή του εχθρού χάσει έναν άπ' αυτούς, εγκαταλείποντας την αρετή από κάποια πανουργία (των δαιμόνων), δεν θα εξασθενήσει ως προς το σημείο εκείνο πού παραχώρησε (στο διάβολο); Και αν βέβαια δεν προσέξει, δεν ενεργοποιήσει την ψυχή του και δεν ασφαλίσει τον εαυτό του, ή μικρή αυτή διείσδυση του εχθρού θα γίνει αφορμή να χάσει κάθε αρετή του -όπως ακριβώς κι εκείνοι πού παρατάχθηκαν στον πόλεμο απέναντι στους εχθρούς, με το να υποστούν ρήγμα στην παράταξη τους, δέχθηκαν αποφασιστικό χτύπημα και κινδύνεψαν να χάσουν κι αυτή τη ζωή τους. Πρέπει λοιπόν ο καθένας μας να περιφρουρεί τον εαυτό του και να τον στολίζει με όλες τις αρετές. Γιατί δεν ζημιώνεται λίγο εκείνος πού παραβλέπει και τη μικρότερη αρετή.
Από το Γεροντικό
Ένας αδελφός ρώτησε τον άββά Ποιμένα:
Μπορεί ο άνθρωπος να έχει πεποίθηση (ότι θα βρει έλεος από το Θεό), αν αποκτήσει μιαν αρετή;
Και αποκρίθηκε ο γέροντας:
Ό άββάς Ιωάννης ο Κολοβός έλεγε: Εγώ θέλω τον άνθρωπο να μετέχει λίγο σ' όλες τις αρετές, παρά να ασκεί συνεχώς μόνο μία (Και ν' αφήνει τις άλλες).
Του αββά Μάρκου.
Όλοι όσοι βαπτιστήκαμε, οφείλουμε να πιστέψουμε απόλυτα στο Χριστό Και να τηρήσουμε όλες τις εντολές Του, γιατί έχουμε πάρει άπ' Αυτόν τη δύναμη για μια τέτοια εργασία. Κι αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να εργαζόμαστε τις εντολές μία-μία Και ξεχωριστά την καθεμιά, αλλά μέσω των περιεκτικών (δηλαδή των γενικών) ν' αποκτήσουμε Και τις μερικές, κι έτσι σύντομα να τις πραγματοποιήσουμε όλες. Όμως Και τις μερικές, πού τις συναντάμε συμπτωματικά στη ζωή μας, ας μην τις παραμελήσουμε.
Και μερικές είναι, λ.χ., οι εντολές αυτές: "παντί τω αίτούντί σε δίδου, Και από τον αίροντας τα σα μη απαιτεί" (Λουκ. 6:30), "Και τον θέλοντα από σου δανείσασθαι μη άποστραφής" (Ματθ. 5:42). Ενώ περιεκτική εντολή είναι, πέρα από τις μερικές αυτές, το "πώλησόν σον τα υπάρχοντα Και δώς πτωχοίς" (Ματθ. 19:21) "Και άρον τον σταυρόν σον Και ακολουθεί μοι" (πρβλ. Μάρκ. 8:34) - Και με τη λέξη σταυρό εννοεί την υπομονή στις επερχόμενες θλίψεις. Πράγματι, εκείνος πού μοίρασε όλα του τα υπάρχοντα στους φτωχούς Και σήκωσε το σταυρό του, πραγματοποίησε με μιας όλες τις προηγούμενες εντολές.
Άλλου πάλι λέει "ου μοιχεύεις" (Εξ. 20:13), "ον φονεύσεις" (Εξ. 20:15) Και τα παρόμοια. Έκτος από αυτά όμως, λέει επίσης το "λογισμούς καθαιρούντες Και πάν ύψωμα έπαιρόμενον κατά της γνώσεως τον Θεον" (Β' Κορ. 10:4-5).
Και εκείνος πού νικάει τους(πονηρούς) λογισμούς, εξουδετερώνει όλες τις αιτίες των παραπάνω αμαρτιών.
Αν λοιπόν "συνετάφημεν τω Χριστώ δια του βαπτίσματος" (Ρωμ. 6:4), και από την άλλη "ο αποθανών δεδίκαίωται από της αμαρτίας" (Ρωμ. 6:7) και ή "αμαρτία ημών ου κυριεύσει" (Ρωμ. 6:14), οφείλουμε να εκτελούμε όλες τις εντολές, για να φτάσουμε στην τελειότητα, πού μας δόθηκε (δυνητικά) με το βάπτισμα. Και αν δεν τις εκτελούμε, είμαστε άπιστοι. Γιατί πίστη δεν είναι μόνο το να βαπτιστεί κανείς στο όνομα του Χρίστου, αλλά και το να εκτελεί τις εντολές Του. "Αν λοιπόν εμείς παραμελούμε τις εντολές και τείνουμε αυτοπροαίρετα προς τις ηδονές, φυσικό είναι να αιχμαλωτιζόμαστε από την αμαρτία, γυρίζοντας πίσω "ώσπερ κύων επί τον εαυτού εμετον" (Παροιμ. 26:11).
Και με το βάπτισμα βέβαια ελευθερώνεται ο άνθρωπος, κατά τη δωρεά του Χρίστου (από την αιχμαλωσία της αμαρτίας), ώστε να μην παρασύρεται άπ' αύτη βίαια, αλλά να μπορεί να εκτελεί, αν θέλει, τα έργα της ελευθερίας, (δηλαδή τις αρετές). Ανάλογα με το προσωπικό του θέλημα, σε ότι αγαπάει εκεί και προσκολλάται, ακόμα κι αν έχει βαπτιστεί, γιατί το αυτεξούσιο του είναι απαραβίαστο. Τη θέληση δηλαδή του άνθρωπου, και μετά το βάπτισμα, ούτε ο Θεός ούτε ο σατανάς την παραβιάζουν. "Όταν λοιπόν λέει, ότι "βιασταί άρπάζουσί την βασιλείαν των ουρανών" (Ματθ. 11:12), το λέει ακριβώς για την προσωπική μας θέληση, για να βιάσει ο καθένας μας τον εαυτό του μετά το βάπτισμα, έτσι ώστε να μη στραφεί προς το κακό, αλλά να παραμένει σταθερά στο αγαθό.
Αν υποφέραμε καταναγκαστικά από τις εξουσίες (των πονηρών πνευμάτων), οπωσδήποτε θα μπορούσε να μας ελευθερώσει ο Θεός και να μας κάνει καταναγκαστικά αμετάτρεπτους (στο αγαθό). Τώρα όμως δεν συμβαίνει αυτό. Άλλ' Εκείνος μας έβγαλε με το βάπτισμα από την καταναγκαστική δουλεία, καταργώντας με το Σταυρό την αμαρτία, και όρισε εντολές ελευθερίας. Παραχώρησε μάλιστα στο αυτεξούσιο θέλημα μας το να παραβαίνουμε ή να τηρούμε τις εντολές Του. Όσο λοιπόν εκτελούμε τις εντολές, τόσο φανερώνουμε και την αγάπη μας σ' Αυτόν πού μας ελευθέρωσε.
Και όσο τις παραμελούμε ή τις εγκαταλείπουμε, αποκαλύπτουμε την προσκόλληση μας στις ηδονές.
Αυτοί πού λένε ότι θέλουν να εκπληρώσουν τις εντολές αλλά δεν μπορούν, γιατί τάχα Και μετά το βάπτισμα εξουσιάζονται από την αμαρτία, ας γνωρίζουν ότι ξαναγίνονται δούλοι (του κάκου), όχι επειδή δεν είναι τέλειο το άγιο βάπτισμα, ούτε επειδή δεν χαρίζει τέλεια απελευθέρωση από την αμαρτία Και τη δύναμη της εκπληρώσεως όλων των εντολών - "ο γαρ νόμος του Πνεύματος της ζωής", λέει ή Γραφή, "ήλευθέρωσέ με από τον νόμου της αμαρτίας και του θανάτου" (Ρωμ. 8:2), Και μου χάρισε επομένως τέλεια ελευθερία. Από μας λοιπόν εξαρτάται το αν θα υποδουλωθούμε πάλι με την προσκόλληση (στην αμαρτία) ή θα μείνουμε ελεύθεροι με την εκπλήρωση των εντολών.
"Αν πάλι ή αμαρτία, δηλαδή ένας πονηρός λογισμός, μολονότι τη μισούμε, παραμένει εξουσιαστικά στο νου -γιατί συμβαίνει κι αυτό, το παραδέχομαι -, αυτό δεν είναι κατάλοιπο της αμαρτίας του Αδάμ, αλλά της αθετήσεως (των εντολών) μετά το βάπτισμα. Γιατί όταν, μετά το άγιο βάπτισμα, ενώ μπορούμε να εκπληρώνουμε όλες τις εντολές, δεν το κάνουμε, τότε, Και χωρίς να θέλουμε, κυριευόμαστε από την αμαρτία, ώσπου να παρακαλέσουμε με μετάνοια το Θεό, να εξαλείψει την αμαρτία της αθετήσεως των εντολών Του, τις όποιες θ' αγωνιστούμε (στο έξης) να εκπληρώσουμε.
Ας υποθέσουμε πώς είναι δώδεκα τα πάθη της ατιμίας. Ένα από αυτά αν αγαπήσεις θεληματικά, εκείνο θα αναπληρώσει Και τ' άλλα ένδεκα.
Μην αφήσεις αμαρτία χωρίς να την εξαλείψεις (με τη μετάνοια), ακόμα κι αν είναι πολύ μικρή, για να μη σε παρασύρει έπειτα σε μεγαλύτερο κακό.
όταν βρίσκεσαι στην αρχή κάποιου κάκου, μη λες: "Δεν θα με νικήσει". Γιατί έχεις ήδη νικηθεί στο μέτρο πού δέχθηκες το κακό.
Κάθε πράγμα από λίγο αρχίζει, και σιγά-σιγά αναπτύσσεται και μεγαλώνει.
Ή μέθοδος της κακίας είναι σαν ένα πολύπλοκο δίχτυ. Εκείνος πού μπλέχτηκε λίγο σ' αυτό, αν αμελήσει, σφίγγεται ολοκληρωτικά.
Καμιά από τις αρετές δεν μπορεί ν' ανοίξει από μόνη της τη φυσική θύρα (της σωτηρίας), αν δεν εκτελούνται όλες μαζί αρμονικά, σαν αλληλένδετες πού είναι.
Εκείνος πού εύκολα νικιέται από τα μικρά, οπωσδήποτε έχει υποδουλωθεί και στα μεγάλα. Εκείνος πάλι πού καταφρονεί τα μικρά, με τη βοήθεια του Κυρίου θ' αντισταθεί και στα μεγάλα.
Του αγίου Διαδόχου
Η εγκράτεια είναι γενικό όνομα όλων των αρετών. Πρέπει λοιπόν εκείνος πού έγκρατεύεται, (δηλαδή καλλιεργεί τις αρετές), να έγκρατεύεται σε όλα. Γιατί όπως ακριβώς, όταν αφαιρεθεί από τον άνθρωπο οποιοδήποτε μέλος του, έστω και το ελάχιστο, τότε παραμορφώνεται ολόκληρο το σώμα του, έτσι και μία μόνο αρετή αν παραμελήσει κανείς, καταστρέφει, χωρίς ίσως να το υποπτεύεται, όλη την εγκράτεια του. Πρέπει λοιπόν να καλλιεργούμε όχι μόνο τις σωματικές αρετές, αλλά και εκείνες πού μπορούν να καθαρίζουν τον εσωτερικό άνθρωπο. Γιατί ποια ωφέλεια έχει εκείνος πού διατήρησε το σώμα του παρθένο, αν έχει μολυνθεί στην ψυχή από το δαίμονα της παρακοής; "Η πώς θα στεφανωθεί εκείνος πού απείχε από τη γαστριμαργία και κάθε σωματική επιθυμία, αλλά δεν φρόντισε να νικήσει την οίηση και τη φιλοδοξία; Γιατί ή πλάστιγγα (της μελλοντικής κρίσεως) δεν θα ανεχθεί καμιά παράλειψη, και θα έχει σαν αντιστάθμισμα το φως της δικαιοσύνης, πού θα δοθεί σε όσους έπραξαν τα έργα της δικαιοσύνης με πνεύμα ταπεινώσεως.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου